قبل از هر چیز امیدوارم به مردم کشورم خدمتی ماندگار و در خور شان ارایه دهم بنده اسماعیل ساری ساکن جلگه خوزستان دارای کارشناسی ارشد مشاوره شغلی از دانشگاه رازی هستم سابقه حدود هفده سال کار در سازمان های دولتی و خصوصی را دارم و از ابتدا دوره نوجوانی شور و شعف غیر قابل وصفی در درونم موج می زد انگار که روی ریلی که حق برایم محیا کرده بود باید قرار میگرفتم لذا اتفاقات زنجیر دار به هم پیوند خورده و اکنون در کنار شما عزیزان قرار گرفته‌ام. در سال های اخیر و پس از کنکور ارشد با احساس نیاز بیشتر و عمیق تر نسبت به خواندن سریع تر و البته با کیفیت با علم تند خوانی از طریق مجموعه هوش برتر ایرانیان آشنا شدم. اجازه دهید مقدمه ای را در اینجا در ارتباط با تند خوانی بیان کنم.
آشنایی با تندخوانی از زبان استاد اسماعیل ساری
جهان امروز با سرعت دیوانه‌واری در حال پیشرفت و توسعه است. هر روز تکنولوژی‌های جدیدی به زندگی ما اضافه می‌شوند که هرکدام این قابلیت را دارند که سبک زندگی ما را به طور کامال تغییر دهند. اما مهمترین چیزی که به ما کمک می‌کند تا خودمان را همگام با این سرعت پیش ببریم، آموزش دیدن است. مهارت‌های بسیار زیادی وجود دارند که یادگیری آنها برای همه ما جذاب و تا حدود واجب است. اما بدون شک قبل از آموزش هر مهارتی، ابتدا می‌بایست روش های موثر یادگیری را فرا‌‌بگیریم. یکی از بهترین و موثرترین روش‌های روز دنیا که در تمامی کشورهای پیشرفته جهان از جمله امریکا و ژاپن تدریس می‌شود، تندخوانی است. آموزش تندخوانی شما را قادر می‌سازد که بدون افت کیفیت مطالعه خود، سرعت خواندن خود را افزایش دهید.
تاریخچه تندخوانی
همه معلم‌ها ترجیح می‌دهند با دانش‌آموزانی کار کنند و به آنها درس بدهند که در کلاس عملکرد بهتری دارند. خانم اولین وود هم دقیقا همین شرایط را داشت. وود معلم یک دبیرستان بود که تقریبا همه از او به عنوان مخترع تندخوانی یاد می‌کنند. اما اولین وود چگونه فهمید که می‌توان بدون افت کیفیت، سرعت مطالعه خود را بالا برد؟ داستان زیر به ما می‌گوید که راز پیدایش تندخوانی چیست: روزی خانم وود به همراه سایر دانش آموزان به اردویی در خارج از مدرسه رفته بودند. اولین وود که شیفته مطالعه بود و همیشه یک کتاب همراه داشت، تصمیم گرفت که زیر یک درخت مطالعه کند. اما تنها کمی بعد مجبور شد کتابش را همان جا رها کند تا به بچه‌ها سری بزند. زمانی که او برگشت تا مطالعه‌اش را ادامه دهد، با برگ‌هایی روبرو شد که روی کتابش افتاده بودند. همانطور که اولین وود سعی در کنار زدن آن برگ‌ها و تمیز کردن کتابش داشت، متوجه شد که زمانی که دستش در کنار خطوط کتاب قرار می‌گیرد و رو به پایین حرکت می‌کند، سرعت مطالعه او افزایش می‌یابد. همین سبب شد که این روش را بارها و بارها تکرار کند تا از اثرگذار بودن آن اطمینان حاصل کند. سپس او این موضوع را بر روی دانش آموزان خود هم امتحان کرد و زمانی که تاثیر مثبت آن را دید، دوره های آموزش تندخوانی را در سراسر کشور به راه انداخت.
آیا افراد تندخوان نیروی جادویی دارند؟
اولین چیزی که شاید لازم است بدانید این حقیقت است که تندخوانی هم مثل بسیاری از مهارت‌های دیگر فقط و فقط با تمرین و ممارست به ثمر می‌نشیند. پس این غیرممکن است که یک نفر ظاهر شده، برای شما ” اجی مجی لا ترجی” بخواند و بووم، سرعت مطالعه شما چند برابر شود! چنین چیزی حتی در فیلم‌ها هم دیده نمی‌شود. به همین دلیل هم تمام افرادی که توانسته‌اند بر تندخوانی و ترفندهای مختلف آن مسلط شوند، موفقیت خود را مدیون تمرین و ثبات هستند. هنوز هم قانع نشدید که تندخوانی کاملا واقعی است؟ اشکالی ندارد، بگذارید یک مثال را با هم بررسی کنیم. رانندگی کردن کاری است که به تمرکز و دقت زیادی نیاز دارد، درست مثل درس خواندن. اما سوال اینجاست که ما در کدام حالت توجه بیشتری به رانندگی خود داریم و به اصطلاح حواسمان بیشتر جمع است، زمانی که پای خود را روی پدال گاز قرار داده و آن را تا انتها فشار می‌دهیم، یا وقتی که با کمترین سرعت ممکن در حال رانندگی و شاید حتی لذت بردن از مناظر دور و برمان هستیم؟ خب، مسلما در حالت اول، چرا؟ چون باید مدام مراقب این باشیم که با خودرو دیگری تصادف نکنیم. در حالی که وقتی در جاده‌ای سرسبز و خلوت در حال رانندگی هستیم، بیشتر از هرچیز سعی می‌کنیم از مناظر اطراف خود لذت ببریم. این دقیقا تفاوت میان تندخوانی و کندخوانی است. افراد کندخوان معمولا حواسشان راحت‌تر پرت می‌شود و تمرکز پایین‌تری دارند. در حالی که فرد تندخوان مجبور است که با تمرکز بیشتری متن را مطالعه کند. چرا؟ چون سرعت بیشتر نیازمند دقت بیشتر هم هست. پس می‌توان گفت که تندخوانی تاثیر کاملا مثبتی بر روی افزایش تمرکز ما دارد.
نقش تندخوانی در قبولی داوطلبان کنکور
کنکور همان غول بی شاخ و دمی است که خواب را از چشمان خیلی از ما گرفته است. فرقی ندارد که داوطلب کنکور کارشناسی هستید، ارشد یا حتی دکتری. در هر مقطعی که باشید، مسلما حجم زیادی از دروس پیش روی شماست که باید آنها را مطالعه کنید. و بدتر از همه اینکه زمان محدودی هم برای رسیدن به هریک از آنها در اختیار دارید. مجموعه این عوامل اضطراب و تنش بسیار زیادی را در شما ایجاد خواهند کرد. اما به لطف تندخوانی، می‌توان تا حد زیادی از بار این تنش و نگرانی بر روی خود کاست. جالب است بدانید حتی استفاده از آموزش تندخوانی رایگان هم تا حد زیادی می‌تواند به شما در رسیدن به این مهم کمک کند.
بهره بردن ۳۰۰ درصدی از زمان!
همانطور که گفتیم، زمان عاملی تعیین کننده در قبولی یا عدم قبول شدن افراد در امتحان‌هایی مثل کنکور است. چه زمانی که برای مطالعه مطالب گذاشته‌ایم، و چه زمانی که در هنگام آزمون در اختیار ما قرار گذاشته می‌شود. هر دوی این زمان‌ها به یک اندازه برای ما مهم و حیاتی هستند. اینجا است که اهمیت آموزش تندخوانی بیش از پیش مشخص می‌شود. تندخوانی با بالا بردن سرعت مطالعه و درک مطلب شما، کاری می‌کند تا ۳ برابر بهتر از سایرین از زمانی که در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. این مهارت به شما کمک می‌کند که مطلبی را که قبلا در ۳ ساعت مطالعه می‌کردید و یاد می‌گرفتید را حالا تنها در یک ساعت بیاموزید. تازه خبر خوب این است که درک مطلب شما در این ۱ ساعت بیشتر از ۳ ساعتی بوده که قبلا برای آن صرف می‌کردید.
روش ها و ترفندهای آموزش تندخوانی
در این بخش روش‌هایی برای آموزش و درک بهتر تندخوانی در اختیار شما قرار می دهیم.
تمرین اول آموزش تندخوانی؛ خط بردن
خب بهتر است قبل از هرچیز با تکنیکی شروع کنیم که سبب پیدایش تندخوانی به دست اولین وود شد. خط بردن ساده‌ترین و در عین حال مهمترین تکنیک تندخوانی به حساب می‌آید. فارغ از اینکه شما از کدام یک از سبک های یادگیری استفاده می‌کنید. حتما همه شما حداقل یکبار هم که شده برای گم نکردن خطی که در حال مطالعه آن هستید انگشت یا خودکار خود را زیر آن قرار داده‌اید. این هم نوعی از خط بردن است. اما شما زمانی بهترین بهره را از این تکنیک خواهید برد که یاد بگیرید چگونه اصولی از آن استفاده کنید. در ادامه به شما خواهیم گفت چگونه این تکنیک را به خوبی انجام دهید.
چگونه خط ببریم؟
معمولا ما هرگاه که می‌خواهیم از روی نوشته‌ای خط ببریم و آن را بخوانیم، سعی می‌کنیم خط بر (انگشت، مداد یا هر وسیله دیگری) را زیر کلمات به صورت افقی حرکت دهیم. این کار باعث می‌شود که ما متن را به صورت کلمه به کلمه بخوانیم. کلمه خوانی یکی از بدترین عادات مطالعه است و موجب کاهش سرعت ما هم می‌شود. در تمرین بعدی هم به طور مفصل در مورد کنار گذاشتن آن صحبت خواهیم کرد.
اما کاری که الان شما می‌بایست انجام دهید، این است که انگشت خود را دیگر بصورت افقی و یکنواخت زیر متن حرکت ندهید. بلکه بجای این کار سعی کنید هر بار دست خود را زیر یک عبارت بگذارید و سعی کنید آن عبارت را به صورت یکجا بخوانید. اینگونه گروه بندی جملات به ما کمک خواهد کرد که با سرعت بیشتری پیش برویم. اما اگر فکر می‌کنید انجام این تمرین برای شما سخت است، لازم نیست نگران باشید، ما در تمرین بعدی به شما عبارت خوانی را آموزش خواهیم داد.
تمرین دوم آموزش تندخوانی؛ عبارت‌خوانی
خب حالا که فهمیدید باید برای مطالعه با سرعت بالا به کمک خط بردن، عبارت‌خوانی لازم است، وقت آن رسیده که بفهمیم اصلا چگونه باید یک متن را به شکل عبارت‌های دسته‌بندی شده خواند. کلمه خوانی یکی از بدترین عادت‌هایی است که ما داریم. این کار علاوه بر اینکه سرعت مطالعه ما را کاهش می‌دهد، خطر دوباره‌خوانی را هم بیش از پیش می‌کند. دلیل آن هم توقف های پشت سر هم ما است که بستر را برای SubVocalization آماده می‌کند. درحالی که اگر با سرعت یکنواخت مطالعه کنیم، احتمال دوباره‌خوانی کردن متن کاهش می‌یابد. چشم شما بعد از خواندن هر کلمه یا عبارت متوقف می‌شود. پس بهترین راه این است که تعداد این توقف‌ها را کاهش دهیم.
چگونه عبارت‌خوانی کنیم؟
عبارت خوانی به معنای خواندن کلمات بصورت گروهی است. برای مثال جمله “ما برای یادگیری به دنیا آمده ایم و جهان، معلم ماست” را در نظر بگیرید. یک فرد کندخوان این جمله را به صورت کلمه کلمه می‌خواند و همین کار باعث پایین آمدن سرعت مطالعه او می شود. اما کسی که تندخوانی را یاد گرفته، این جمله را بصورت عبارت به عبارت می‌خواند. یعنی به این شکل:
ما برای یادگیری به دنیا آمده‌ایم و جهان معلم ماست
همانطور که دیدید فرد کندخوان این جمله را با ۱۰ بار مکث می‌خواند. درحالی که فردی که تنها تکنیک عبارت خوانی را یاد گرفته، می‌تواند با تنها ۵ بار مکث این جمله را بخواند. این یعنی شما تنها با یاد گرفتن عبارت‌خوانی به عنوان یکی از روش های تندخوانی، می‌توانید سرعت مطالعه‌تان را دوبرابر کنید.
تمرین سوم آموزش تندخوانی؛ افزایش حوزه دید
ز هرچه بگذریم، سخن چشم خوش تر است. سومین تمرینی که برای شما آماده کرده ایم به شما کمک می‌کند تا مهمترین ابزار خود برای تندخوانی یعنی چشم‌هایتان را تقویت کنید. بدون شک چشم ها اولین چیزی هستند که میتوانند باعث افزایش یا کاهش سرعت مطالعه ما شوند. همان اندازه که یک چشم تیز بین می‌تواند سرعت شما را در درس خواندن افزایش دهد، اگر چشمتان ضعیف باشد، احتمال خستگی در هنگام مطالعه بیشتر خواهد شد. اما چیزی که امروز یاد خواهید گرفت قرار نیست آستیگماتیسم شما را برطرف کند. در ادامه ما به شما تمرین هایی را آموزش خواهیم داد که به کمک آنها خواهید توانست حوزه دید چشمان خود را افزایش دهید.
چرا افزایش حوزه دید مهم است؟
قبل از اینکه تمرین را شروع کنیم، اجازه دهید تا کمی در مورد اهمیت افزایش حوزه دید و نقش آن در آموزش تندخوانی صحبت کنیم. چشم ما در هر بار نگاه کردن قادر است کادر مشخصی را ببیند. این کادر مشخص، حوزه دید ما نام دارد. برای اینکه بتوانیم در هر بار نگاه کردن، کادر بزرگتری را ببینیم نیاز به آن داریم که چشم خود را برای انجام این کار آماده کنیم. تمرینات زیر به شما کمک خواهند کرد تا حوزه دید خود را افزایش دهید.
تمرین ستاره دریایی
- ستاره‌ی پنج پر روی کاغذ A3 نظیر شکلی که در بالا آمده است بکشید و روی دیوار اتاقتان بچسبانید.
- روی زوایای آن شماره بزنید و هر روز با چشمان خود چند بار از روی اضلاع حرکت کرده و کل شماره‌ها را نظاره کنید.
- این تمرین را در روز چند بار انجام دهید تا بتوانید حوزه‌ی دید بهتری داشته باشید.
تمرین کلمات پراکنده
- یک کاغذ سفید بردارید و بر روی وسط آن یک دایره کوچک بکشید.
- سپس در اطراف دایره لغاتی را بصورت پراکنده بنویسید.
- حال سعی کنید درحالی که به دایره خیره شده‌اید کلمات را بخوانید.
- دقت داشته باشید که چشمانتان باید فقط به دایره نگاه کنند و آنها را نباید حرکت دهید.
فراموش نکنید که راز موفقیت در یادگیری و تمرین تندخوانی داشتن ثبات است. پس اگر دوست دارید که در آموزش تندخوانی موفق شوید، حتما بصورت روزانه این تمرینات را تکرار کنید.
نکته حیاتی در مورد تمرینات تندخوانی
فراموش نکنید که راز موفقیت در یادگیری و تمرین تندخوانی داشتن ثبات است. پس اگر دوست دارید که تندخوانی را یاد بگیرید موفق شوید، حتما بصورت روزانه این تمرینات را تکرار کنید. آنگاه خواهید دید که تنها در مدت کوتاهی، سرعت مطالعه شما افزایش می‌یابد.